Het woord fobie, Grieks fobos betekent angst. Een voorbeeld waaruit een fobie kan ontstaan is het niet tegen kleine/grote drukte kunnen, door de hoeveelheid mensen raak je benauwd en sommige mensen raken daarvan in paniek. De paniek kan gepaard gaan met hartkloppingen en/of hyperventilatie en maakt het alleen maar erger. Daarna durf je niet meer op drukke plaatsen te komen wat dus een fobie is.
Fobische klachten kunnen ontstaan door blootstelling aan de angst voor een object of situatie, of soms gewoon door alleen al na te denken over het gevreesde object kunnen de negatieve gedachten leiden tot een reactie. Veel voorkomende symptomen geassocieerd met fobieën zijn:
•Duizeligheid
•Kortademigheid
•Misselijkheid
•Een gevoel van onwerkelijkheid
•Angst om te dood te gaan
In sommige gevallen kunnen deze symptomen escaleren tot een paniekerige angstaanval. Als gevolg van deze symptomen, beginnen sommige mensen zich te isoleren, ze sluiten zich af van de sociale wereld, wat leidt tot ernstige problemen in het dagelijkse leven. In andere gevallen kan het individu op zoek gaan naar medische zorg met als gevolg een constante zorg over ingebeelde ziektes, of tekenen van een naderende dood.
Soorten Fobieën
Er zijn drie soorten fobieën:
1. Sociale fobieën – angst voor sociale situaties, contact maken, reacties of kritiek krijgen van anderen
2. Agorafobie – angst om opgesloten in een onontkoombare plaats of situatie, angst voor drukke ruimtes zoals de supermarkt
3. Specifieke fobieën - angst voor een specifiek object (zoals water, spinnen, bloed, autorijden)
- Sociale fobie
Een persoon met een sociale fobie heeft angst voor in de gaten gehouden of vernederd te worden, terwijl hij iets doen in het bijzijn van anderen. De activiteit is vaak net zo alledaags als het ondertekenen van een persoonlijke cheque of het eten van een maaltijd. De meest voorkomende sociale fobie is de angst voor spreken in het openbaar. Veel mensen hebben een gegeneraliseerde vorm van sociale fobie, waarin zij interpersoonlijke interacties vrezen en vermijden. Dit maakt het moeilijk voor hen om te gaan werken, naar school te gaan, of om überhaupt te socialiseren. Sociale fobieën ontwikkelen zich over het algemeen na de puberteit. Zonder behandeling; denk aan therapie, lotgenotencontact en zelfhulp, kan een sociale fobie levenslang zijn. Meer lezen over sociale fobie...
Agorafobie
Agorafobie is de angst om alleen te zijn in elke plaats of situatie waarin ontsnappen onmogelijk lijkt of hulp niet beschikbaar is mocht dat nodig zijn. Mensen met agorafobie kunnen bruggen, drukke straten, en drukke winkels vermijden. Sommige mensen met agorafobie worden zo uitgeschakeld dat ze letterlijk hun huis niet meer verlaten, en als ze dat doen, is het slechts met grote nood of indien in gezelschap van een vriend of familielid. De symptomen ontwikkelen zich meestal tussen de late adolescentie en midden jaren 30. Het kan plotseling of geleidelijk beginnen, een persoon die voorheen nooit angst voor drukke ruimtes had kan deze plots vermijden, bijvoorbeeld omdat hij een paniekaanval in de winkel heeft gehad en bang is dat hij weer een aanval zal krijgen. De meeste mensen met agorafobie ontwikkelen de aandoening na eerst slechte ervaringen te hebben gehad met spontane paniekaanvallen – gevoelens van intense, overweldigende angst gepaard met symptomen zoals zweten, kortademigheid, of flauwvallen. Deze aanvallen lijken willekeurig en zonder waarschuwing op te treden, waardoor het onmogelijk is voor een persoon om te voorspellen welke situatie tot dergelijke reactie zal leiden. De onvoorspelbaarheid van de paniekaanvallen "traint" individuen om op toekomstige paniekaanvallen anticiperen met als resultaat: elke situatie vrezen waarin een aanval zou kunnen voorkomen. Als gevolg hiervan, gaan ze niet meer naar de plaats of situatie waarin eerdere paniekaanvallen hebben voorgedaan, deze plekken of gebeurtenissen worden vermeden om herhaling te voorkomen.
Specifieke fobie
Zoals de naam impliceert, mensen met een specifieke fobie hebben over het algemeen een irrationele angst voor specifieke objecten of situaties. De handicap veroorzaakt door deze fobie kan ernstiger zijn als het gevreesde object of de situatie vaak voorkomt. De meest voorkomende specifieke fobie in de algemene bevolking is angst voor dieren, vooral honden, spinnen, slangen, insecten en muizen. Andere specifieke fobieën zijn angst voor gesloten ruimten (claustrofobie) en angst voor hoogtes (hoogtevrees). De meest simpele fobieën ontwikkelen zich tijdens de kindertijd en zullen uiteindelijk meestal weer verdwijnen. Bij degenen die ze aanhouden in de volwassenheid verdwijnt een fobie zelden zonder behandeling.
Er zijn vier belangrijke types van specifieke fobieën:
1. De natuurlijke omgeving- angst voor onweer, bliksem, water, vuur, storm, enz.
2. Angst voor dieren – slangen, knaagdieren, spinnen, muizen of ratten, etc.
3. Medisch-angst voor het zien van bloed, het ontvangen van injecties, een bezoek aan een arts, enz.
4. Situationele angst – voor bruggen, varen, het verlaten van het huis, autorijden, enz.
Prevalentie van fobieën
Fobieën komen heel vaak voor, ook in Nederland. Fobieën zijn de meest voorkomende psychische stoornissen wereldwijd, maar veel meer vrouwen dan mannen worden getroffen door fobieën. In veel gevallen zijn mensen in staat om te erkennen dat hun angst irrationeel is en daarom willen ze stappen nemen om hun fobie te overwinnen. Volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, heeft slechts ongeveer 10 procent van de gemelde gevallen levenslang last van fobieën.
Behandelingen voor fobieën
Er zijn verschillende behandelmethoden voor fobieën. De effectiviteit van een behandeling hangt af van het individu en het soort fobie. Dit zijn een paar potentiële fobie behandelingen:
Exposure
Bij exposure wordt de persoon blootgesteld aan het angst object om hen te helpen hun angst te overwinnen. Een soort behandeling door overstromingen aan blootstelling, waarbij de persoon wordt geconfronteerd met het angst object gedurende langere tijd zonder de mogelijkheid te hebben te ontsnappen. Het doel van deze methode is om te helpen het individu te confronteren met zijn angst en laten beseffen dat het angst object hen niet zal schaden.
Contraconditionering
Een andere methode die vaak wordt gebruikt bij fobie behandeling is contraconditionering. Bij deze werkwijze wordt de persoon geleerd in te spelen op de angst die over hem of haar heerst, in plaats van paniek in het gezicht van het gevreesde object of situatie, de persoon leert bij ontspanningstechnieken angst en vrees te vervangen. Dit nieuwe gedrag is onbetaalbaar vergeleken met de vorige paniekreactie, met als resultaat dat de fobische reactie geleidelijk vervaagt. contraconditionering wordt vaak gebruikt bij personen waarbij het niet mogelijk is om exposure behandelingen kunnen volgen.
Er zijn vele soorten specifieke fobieën
Thanatofobie = Angst voor de dood
Acrofobie = angst voor hoogtes
Aviofobie = angst om te vliegen
Arachnofobie = angst voor spinnen
Bathofobie = angst voor dieptes
Claustrofobie = angst voor kleine en gesloten ruimtes
Agorafobie = angst om de straat op te gaan
Dentofobie = angst voor de tandarts
Hypnofobie = angst om te slapen
Achluofobie = angst voor het donker
Verlatingsangst = angst voor verlating
Smetvrees = angst voor vuil
Stikangst = angst om te stikken
Emetofobie = angst voor overgeven
Geluidsfobie = angst voor geluid
Telefoonfobie = angst om te bellen
Waterfobie = angst voor water
Pyrofobie = angst voor vuur en brand
Didaskaleinofobie = angst voor school
Kynofobie = angst voor honden
Astrafobie = angst voor onweer
Coulrofobie = angst voor clowns
Metathesiofobie = angst voor verandering
Hematofobie = angst voor bloed
Carcinofobie = angst voor kanker
Cardiofobie = angst voor hartinfarct
Atychifobie = angst om te falen
Hippopotomonstrosesquippedaliofobie = angst voor lange woorden
Wil je een grote lijst met angsten en fobieën bekijken?
Bekijk ook:
Angst overwinnen, werkt ook tegen vrees en overbezorgdheid
Verschil tussen angst, fobie, paniek, paniekaanvallen, depressie en stress
7 tips bij angst om te helpen angst onder controle te houden
Angst is een leugen - (on)verklaarbare angstklachten
Angst bij jonge kinderen
Hulp bij suïcidale gedachten over zelfmoord/zelfdoding
Angst om te leven
Gezond eten voor een betere stemming, maar ook afvallen
Angst voor terugval na verslaving: met terugvalpreventieplan
Je kan ook een korte introductie van alles in angsten en fobieën bekijken via de lijst